واسکازین یا روغن جعبهدنده روان سازی است که برای روانکاری قطعات متحرک موجود در جعبهدنده (گیربکس)، دیفرانسیل و جعبهفرمان خودرو استفاده میشود. این روانساز دارای گرانروی ناچیز (حتی در دماهای پایین) بوده و با فلزات موجود در جعبهدنده (فولاد و آلیاژهای مس) سازگاری کافی داشته باشد.یکی از روغنهایی که در خودرو مصرف میشود، روغن دنده یا واسکازین است. واسکازین کلمه روسی روغن دنده (Gear oil) میباشد. این روغنها در گیربکس و دیفرانسیل خودرو استفاده میشوند وبا روغن موتور فرق دارند. روغن دنده دارای مواد افزودنی مخصوصی است (EXTREME PRESSURE) که دندهها را در مقابل فشار محافظت میکند. روغن دنده مخصوص دیفرانسیل چون در شرایط سخت تری کار میکند، باید از روغن دنده گیربکس قوی تر باشد. این روغنها نیز مانند روغن موتور بر اساس سطح کیفیت (API) و ویسکوزیته (گرانروی SAE) طبقهبندی میشوند.
آیا روغن گیربکس اتوماتیک(Transmission fluid) نیاز به تعویض دارد؟
گیربکس جهت عملکرد مناسب سیستم نیاز به روان کننده و خنک کننده (cools and lubricates) دارد که بر اساس کیفیت و شرایط استفاده حتما باید بطور کامل تعویض گردد زیرا هر روغنی بعد از مدت زمان مشخصی توانایی خود را از دست داده و فاسد می گردد. حداکثر زمان تعویض روغن دنده از 60 تا 100 هزار کیلومتر پیمایش می باشد.برای اطلاعات بیشتر به دفترچه راهنما مراجعه فرمایید.
اگر روغن گیربکس (Gear oil) در زمان مشخص شده تعویض نشود چه ضرری برای آن دارد ؟
در هنگام تعویض دنده به دلیل عدم توانایی روانکاری روغن به چرخدنده ها ضربه وارد می شود و راننده در هنگام حرکت ضربه تعویض دنده را احساس می کند و در صورت نا دیده گرفتن این مشکل احتمال خراب شدن شیر های برقی وجود دارد.
فیلتر داخل گیربکس اتوماتیک را در چه زمانی باید عوض نمود؟
فیلتر روغن گیربکس همانند واسکازین بعد از پیمایش استانداردی مثلا 100 هزار کیلومتر که کمپانی سازنده خودرو مشخص می کند باید تعویض گردد در صورت تعویض نکردن فیلتر در زمان استاندارد ، صدمات زیادی به شیر های برقی و سیستم تعویض دنده وارد می کند.
چه عواملی باعث ایجاد ضربه در هنگام تعویض دنده اتوماتیک می شود؟مکمل شست و شوی گیربکس اتوماتیک GAT آلمان -کاریزشاپ
فاسد شدن فیلتر
فاسد شدن روغن واسکازین
خراب شدن شیر برقی
استفاده از روغن نامناسب یا تعویض نادرست
عدم استفاده از محلول شست و شوی گیربکس هنگام تعویض روغن(Fluid Flush)
عدم استفاده از مکمل روغن واسکازین (Automatic Transmission Care & Protect)
مکمل روغن گیربکس Gear oil برا بهبود خاصیت روانکاری جعبه دنده
آیا تعویض روغن گیربکس اتوماتیک به صورت دستی از طریق کارتل صحیح می باشد ؟
امکان تعویض کامل روغن گیربکس اتوماتیک به صورت دستی و از طریق کارتل وجود ندارد و فقط از طریق روش استاندارد توسط دستگاه امکان پذیر است.
نکات نگهداری از گیربکس اتوماتیک
رسیدگی به فیلتر بسیار مهم است. چون فیلتر گرفته ، باعث عبور کمتر جریان روغن و آسیب شدید و اغلب باعث سوخته شدن گیربکس میشود. بعضی از مدل های بالا گیربکس های امروزی مثل پژو 206 ، هیوندا ، کیا ، فیلتر در داخل گیربکس نصب شده و یا به عبارتی گیربکس های یک بار مصرف هستند چون با کثیف شدن و گرفته شدن فیلتر عمر گیربکس نیز به پایان میرسد . بنابراین دقت تعویض به موقع روغن در این گیربکس ها عملا میتواند عمر گیربکس را در بر داشته باشد. در کتابچه راهنما اتومبیل زمان تعویض روغن گیربکس مشخص شده و بسته به نوع تولید کننده این مقطع از 20000کیلومتر تا 60000 کیلومتر میباشد.
اما این را در نظر داشته باشید که عامل خرابی گیربکس اتوماتیک ، گرمای بیش از حد است و عامل اصلی گرما اولا ترافیک سنگین خصوصا در شهرهای بزرگ و شرایط آب و هوایی کشورمان میباشد .ما با تجربه ای طولانی خود در این امر، هر بیست هزار کیلومتر را توصیه می کنیم و توصیه تولید کنندگان اتومبیل را بیشتر با ذهنیت ترافیک و شرایط آب و هوایی کشورهای آمریکایی و اروپایی منطبق میدانیم.
و این را باید اضافه کنیم که سرویس گیربکس ظاهرا کار ساده ای به نظر میرسد اما حتما باید توسط متخصص گیربکس انجام شود زیرا در صورت استفاده از روغن تقلبی یا فاسد ، نوع اشتباه روغن ، درست نبودن سطح روغن خصوصا کم بودن روغن و یا استفاده از واشر های با کیفیت نا مرغوب (که باعث روغن ریزی و کم شدن روغن می شوند) ، عواقب پرهزینه ای و حتی سوختن گیربکس را می تواند در بر داشته باشد.
نحوه ی چک کردن روغن گیربکس اتوماتیک (اتومبیل های دارای سیخ گیج)
اتومبیل باید گرم باشد .برای اینکار ، موتوررا روشن کنید و بگذارید که 10 الی 15 دقیقه کار کند.در حالیکه دنده در حالت P است ، سیخ گیج را بکشید بعد از پاک کردن آن مجددا سیخ گیج را تا آخر فرو کرده و بیرون بکشید. روغن میبایست تا خط دوم بالایی سیخ گیج ، روغنی باشد.
حالا قسمت روغنی سیخ گج را به انگشتتان بکشید رنگ روغنی باید شفاف و آلبالوئی رنگ باشد و در غیر این صورت نیاز به تعویض دارد.
گیر کردن اتومبیل روی گل یا برف :
در صورت گیر کردن اتومبیل در جوی ، گل یا برف سنگین ، اگر بعد از دو سه بار عقب و جلو کردن، ماشین از این حالت خارج نشد ، دیگر اینکار را ادامه ندهید چون باعث گرم شدن بیش از حد کلاچها و سوختن گیربکس اتوماتیک می گردد. در این زمان به کمک مردم و یا وسیله ای دیگر ،اتومبیلتان را از این وضعیت خارج کنید.در زمان کمک مردم ، اتومبیل می تواند در دنده باشد ولی باید با یک حرکت از این وضعیت خارج شود.